KUVVET VE HAREKET 6.sınıf

Konu: KUVVET VE HAREKET 6.sınıf Perş. Ara. 10, 2009 8:57 pm

KUVVET VE HAREKET

KUVVETLERİ KEŞFEDELİM
1- Kuvvet
2- Kuvvetin Ölçülmesi
3- Kuvvet Birimleri
4- Kuvvetin Etkileri
5- Kuvvet Çeşitleri
6- Kuvvetin Özellikleri

KUVVET (KUVVETLERİ KEŞFEDELİM) :

1- Kuvvet :
Duran bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki cismi durduran,
cismin doğrultusunu, yönünü, şeklini ve hızını değiştirebilen her türlü
etkiye kuvvet denir. Kuvvet gözle görülemez, kuvvetin sadece etkileri
gözlenip ölçülebilir.
• Çantayı taşırken,
• Otomobil kullanırken,
• Kapıyı açarken,
• Musluğu çevirirken,
• Meyveyi soyarken,
• Saçı tararken,
• Elbiseleri giyerken kuvvet kullanılır.

2- Kuvvetin Ölçülmesi :
Kuvveti ölçmek için kullanılan araçlara dinamometre denir.
Dinamometreler cisimlerin esneklik özelliğinden faydalanılarak
yapılmıştır.
Bir cisme kuvvet uygulandığında cisim şekil değiştiriyorsa, kuvvetin
etkisi ortadan kalkınca cisim tekrar eski haline geri dönebiliyorsa
böyle cisimlere esnek cisim, bu olaya da esneklik denir. Lastik, çelik
şerit, yay, lastik top esnek cisimlere örnektir.
Dinamometreler, kuvvetin esnek cisimler üzerindeki şekil değiştirme
etkisi kullanılarak yapılmıştır. Dinamometredeki esnek cismin (yayın)
uygulanan kuvvet sayesinde uzaması (şekil değiştirmesi) ile kuvvet
ölçülebilir. Esnek cisim ne kadar fazla şekil değiştiriyorsa (yay ne
kadar uzuyorsa) cisme uygulanan kuvvette o kadar büyük olur.

NOT :

1- Dinamometrelerin ölçebileceği kuvvetlerin büyüklükleri farklı
olabilir. Her dinamometre ancak belirli büyüklükteki kuvvetleri
ölçebilir. Dinamometrenin ölçebileceğinden daha büyük kuvvet ölçülürse
dinamometredeki yayın esnekliği kaybolur ve dinamometre bozulur. Her
dinamometrenin üzerinde ölçebileceği en büyük kuvvetin değeri
gösterilir.
2- Bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetinin büyüklüğüne ağırlık denir. Cisimlerin
ağırlıklarını (yani cisme etki eden yer çekimi kuvvetini) ölçmek için
dinamometreye benzeyen yaylı el kantarı kullanılır. Yaylı el kantarı da
bir çeşit dinamometredir.
3- Kuvvet hakkında ortaya koyduğu görüşler nedeniyle kuvvet birimi Sır Isaac Newton’un ismiyle gösterilir.

3- Kuvvet Birimleri :

SI CGS
Kuvvet → F→ Newton (N) → Dyn

• 1N = 1.105 dyn
1dyn = 1.10-5 N

• 1 Newton : 100 gramlık kütleye etki eden yer çekimi kuvvetinin büyüklüğüdür.

4- Kuvvetin Etkileri :
Kuvvet;
• Duran bir cismi harekete geçirebilir.
• Hareket halindeki cismi durdurabilir.
• Hareket halindeki cisimleri hızlandırabilir veya yavaşlatabilir yani hızını değiştirebilir.
• Cisimlerin doğrultusunu, yönünü ve şeklini değiştirebilir.

5- Kuvvet Çeşitleri :
Kuvvetler, etkilerine göre farklı çeşitlerde olabilir. Kuvvetler genel
olarak temas gerektiren kuvvetler ve temas gerektirmeyen kuvvetler
olarak iki grupta incelenir.

Kuvvet Çeşitleri

Temas Gerektiren Kuvvetler
Temas Gerektirmeyen Kuvvetler

• İtme Kuvveti

• Çekme Kuvveti

• Kas Kuvveti

• Rüzgâr Kuvveti

• Elektriksel İtme Kuvveti

• Kaldırma Kuvveti

• Sürtünme Kuvveti

• Buhar Kuvveti
• Magnetik Alan Kuvveti (Mıknatıs)
• Yer Çekimi Kuvveti
• Elektriksel Çekim Kuvveti

6- Kuvvetin Özellikleri :
Kuvvet ile gösterilir ve vektörel büyüklüktür. Kuvvet gözle görülemez,
kuvvetin sadece etkileri gözlenip ölçülebilir. Kuvvet, yönlü doğru
parçaları ile (ok işareti ile) gösterilir. Kuvveti göstermek için
kullanılan okun yönü, kuvvetin yönünü, büyüklüğü ise kuvvetin
büyüklüğünü gösterir.
Kuvvetin gösterilebilmesi için 4 elemanının bilinmesi gerekir. Bunlar;
1- Kuvvetin uygulama noktası,
2- Kuvvetin doğrultusu,
3- Kuvvetin yönü,
4- Kuvvetin büyüklüğü (şiddeti) dür.

Uygulama Noktası Yönü

Doğrultusu (d)

A Büyüklüğü B
(Şiddeti)

Kuvvetin Elemanları :
1- Uygulama Noktası : Kuvvetin cisme etki ettiği noktadır.
A Noktası
2- Yönü : Kuvvetin cismi hareket ettirdiği yöndür.
A’ dan B’ ye doğru.
3- Büyüklüğü (Şiddeti) : Kuvvetin cisme etki edebilme gücüdür.
doğru parçasının uzunluğu.
4- Doğrultusu : Kuvvetin etkisini gösterebildiği doğrultudur.
AB doğrultusu.

NOT :

1- Bir cismin hareket edebilmesi ve sürat kazanabilmesi için cisme mutlaka kuvvet
uygulanması gerekir.
2- Bir cismin hareket edebilmesi için cisme uygulanan kuvvetin her
zaman cisme dokunmasına gerek yoktur. (Mıknatısın magnetik alanı).
3- Tebeşirin kırılması, tebeşirin yere düşmesi, yayın sıkışması, yayın
uzaması, cismin yön değiştirmesi, araçların hareket etmesi, araçların
durması kuvvet etkisiyle gerçekleşir.
4- Bir cisme etki eden kuvvetin büyüklüğünün bilinmesi, kuvvetin sebep olacağı etkilerin bilinmesi için gereklidir.
5- Kuvvetleri göstermek için çizilen ok işaretleri, kuvvetlerin büyüklüklerine göre ölçekli olarak çizilmelidir.

» pes 2009 ps2 hareket
» Hücre ve Organeller 6.sınıf
» 1.Ünite 6.sınıf matematik
» 2.Ünite 6.sınıf matematik
» Maddenin tanecikli yapısı 6. sınıf