Thomas Alva Edison

Thomas Alva Edison (d. 11 Şubat 1847 – ö. 18 Ekim 1931) 20. yüzyıl yaşamını icatlarıyla büyük bir şekilde etkileyen Amerikalı
mucit ve iş adamıdır. Bazı icatları tamamen orijinal olmakla birlikte,
eski icatların geliştirilmesi veya yönetimi altında çalışan yüzlerce
çalışana aittir. Yine de Edison elinde bulundurduğu kendi adını taşıyan^[1] Amerikan patentiyle tarihteki en önemli ve en verimli mucitlerden biri olarak nitelendirilir. Patentlerinin çoğu Amerika'nın haricinde Almanya, Fransa ve İngiltere onaylarına da sahiptir

Hayatı



Çocukluk ve gençlik dönem


Thomas Alva Edison, Milan, Ohio'da doğdu. Yedi kardeşin 7. olmaktadır. Babası Samuel "The Iron Shovel" Edison, Jr.(1804–1896)(Kanada), anneside Nancy Matthews Elliott (1810–1871)dur. Kendisinin Hollandalı olduğu düşünülmektedir.^[4]Yedi
yaşındayken ailesiyle birlikte Michigan'daki Port Huron'a yerleşti ve
ilköğrenimine burada başladı. Fakat başladıktan yaklaşık 4 ay sonra
algılamasının yavaşlığı nedeniyle okuldan uzaklaştırıldı.^[5]Bu
arada evlerinin kilerinde bir kimya laboratuvarı kurdu. Özellikle kimya
deneylerine ve Volta kaplarından elektrik akımı elde etmeye yönelik
araştırmalara ilgi duydu^{[6][7][8][9][10][11][12][13][14]};
bir süre sonra kendi başına bir telgraf aleti yaptı ve Mors alfabesini
öğrendi. O günlerde geçirdiği ağır bir hastalık sonucu kulakları ağır
işitmeye başladı.^[15]12
yaşındayken bir trende dergi ve meyve satıyor, bir yandan da trenin yük
vagonunu yerleştirdiği küçük bir baskı makinesi ile haftalık bir gazete
basıyordu. Ama bir gün içinde kimyasal madde bulunan şeylerden biri
kırılıp vagonda yangın çıkınca Edison hem trendeki işinden oldu hem de
ömür boyu ağır işitmesine yol açacak biçimde yaralandı.^[16]Daha
sonra telgrafçılık öğrenmeye karar veren Edison 1863-1868 arasında ABD
ve Kanada da birkaç telgrafhanede çalıştı. 1868 de bir atölye kurdu ama
yaptığı elektrikli kayıt aygıtının patentini satamayınca bir yıl sonra
parasız ve borçlu olarak Boston dan New York ‘a gitti

Evliliği


24 Aralık 1871 yılında, 2 ay önce tanışmış olduğu 16 yaşındaki Mary
Stilwell ile evlendi. Üç çocukları oldu: Marion Estelle Edison (bilinen
adıyla Dot), Thomas Alva Edison, Jr. (bilinen adıyla Dash) ve William
Leslie Edison.^[17] Mary Edison 9 Ağustos 1884'te hayatını kaybetti.
1880'lerde Fort Myers, Florida'dan bir arsa satın aldı ve daha sonra
burada kışları kalmak için kendine küçük bir ev inşa ettirdi. Otomobil
endüstrisinin büyük adamı Henry Ford yakın bir zaman sonra Edison'un
evinin birkaç yüz metre ötesine taşındı. Bu nedenle Edison ve Ford
ölene dek arkadaş kaldılar. 24 Şubat 1886 Edison ikinci evliliğini 19
yaşındaki Mina Miller ile gerçekleştirdi.^[18] Bu evliliğinden de üç çocuk sahibi oldu:

Buluşları


1879’da Edison bir elektrik ampulü icat etti.^[23]Kömürleştirilmiş iplikten Flamanlarla deneyler yaptıktan sonra karbonlaştırılmış kağıt flamanda karar kıldı.^[24]
1880’de evde güvenle kullanılabilecek ampuller üreterek tanesini 2,5
dolara satmaya başladı. Ancak 1878 yılında bir İngiliz bilim adamı olan
Joseph Wilson Swan da bir elektrik ampulü icat etmiştir. Ampul camdı ve
içinde kömürleştirilmiş bir flaman bulunuyordu. Swan, ampulün içindeki
havayı boşlattı çünkü havasız ortamda flaman yanıp tükenmiyordu. Bu iki
bilim adamı güçlerini birleştirmeye karar vererek Edison ve Swan
Elektrikli Aydınlatma Şirketi’ni kurdular.^[25]
1883'de hayatının en büyük icadı olan Edison etkisi denen olayı
gerçekleştirdi; yani ısıtılmış bir filamanın moleküler boşlukta
elektron yayılmasını buldu. 1883'te bulduğu bu olay sıcak katotlu
tüplerin temelini oluşturdu. Daha sonra Akkor lambanın üretimini
geliştirmeyi başardı, bu da ampulün halk arasında yaygınlaşmasını sağlad